Еңбек және әлеуметтік қорғау министрі Тамара Дүйсенова қарт адамдарға 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап есептелген зейнетақыға үстемеақыны қалай есептегенін түсіндірді.
Оның айтуынша, 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап жасына және еңбек сіңірген жылдарына байланысты зейнетақы төлемдерінің мөлшері екі нұсқада артады, бұл ретте алушы үшін неғұрлым тиімді нұсқа тағайындалады.
2023 жылғы 1 қаңтардан бастап жасына байланысты жаңадан тағайындалған зейнетақы төлемдерінің мөлшерін есептеу үшін ескерілетін ең жоғары табыс 46 АЕК-тен 55 АЕК-ке дейін (189 750 теңге) көтерілді. Осыған байланысты, егер олардың орташа айлық табысы жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің мөлшерін 46 еселенген АЕК есептеу кезінде шектелген болса, 2023 жылғы 1 қаңтарға дейін болған зейнеткерлердің зейнетақы мөлшері ұлғайтылуға жатады. Бұл ретте 55 АЕК шегіндегі кірісті негізге ала отырып есептелген жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің мөлшері алынатын мөлшерден 10,5% - ға жоғары болуы мүмкін емес.
Министр бірнеше нақты мысалдар келтірді:
Жасына байланысты зейнетақы төлемдері азамат А.-ға 2022 жылғы 1 мамырдан бастап 21 жылдық еңбек өтілі мен орташа айлық табысы 160 000 теңгені негізге ала отырып тағайындалды. Көлемі 89 231 теңгені құрады (146 280 теңгенің 61%). 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап зейнетақы мөлшері келесідей есептеледі: бірінші нұсқа: 89 231*10,5% = 98 601 теңге; екінші нұсқа: 160 000 = 97 600 теңгеден 61%. 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап төлемге неғұрлым тиімді нұсқа тағайындалады - 98 601 теңге (өсім 9370 теңге).
Жасына байланысты зейнетақы төлемдері азаматша В.-ға 2022 жылғы 1 мамырдан бастап 21 жылдық еңбек өтілі мен орташа айлық табысы 200 000 теңгені негізге ала отырып тағайындалды. Көлемі 89 231 теңгені құрады (146 280 теңгенің 61%). Зейнетақыны қайта есептеудің бірінші нұсқасы: 89 231*10,5% = 98 601 теңге, екінші нұсқа: 189 750 = 115 748 теңгеден 61%. 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап төлемге неғұрлым тиімді нұсқа тағайындалады – 115 748 теңге (өсім 26 517 теңге).
2023 жылғы 1 қаңтардан бастап мемлекеттік базалық зейнетақы төлемінің мөлшері зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі 10 және одан аз жыл болған не ол болмаған кезде ең төменгі күнкөріс деңгейі мөлшерінің 60% - % құрайды, оның мөлшері зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі он жылдан асқан әрбір толық жыл үшін 2% - ға, бірақ күнкөріс деңгейі мөлшерінің 100% - нан аспайды минимум. Бұл жаңа және 2023 жылдың 1 қаңтарында өткен зейнеткерлерге қатысты.
